Rozwiązanie konkursu: Kobiety wychodzą z cienia

Jury miało przed sobą nie lada orzech do zgryzienia. Spośród waszych odpowiedzi wyłoniliśmy trzy najciekawsze.

Dla formalności przypominamy pytanie konkursowe: W cieniu głowy państwa stoi zwykle jakaś piękna „szyja”, która nią kręci i na dodatek bywa o wiele lepszym politykiem niż jej mężczyzna. Gdyby role w Rzeczypospolitej miały się odwrócić, to której z polskich królowych czasów elekcyjnych (od Henryka Walezego do Stanisława Augusta) powierzyłbyś ster rządów i realną władzę? Dlaczego właśnie jej?

Jeśli chcecie wiedzieć, które komentarze naszym zdaniem zasłużyły na nagrodę, zapraszamy do lektury:

I komentarz:

Królową, której powierzyłbym ster rządów to Ludwika Maria Gonzaga, żona dwóch królów elekcyjnych: Władysława IV i Jana Kazimierza. Była władczynią, która potrafiła zjednać sobie stronników, a także wykorzystać polityczne szanse. Po potopie szwedzkim związała ze sobą dużą część skompromitowanej szlachty. Jej polityka zbliżania do siebie szlachciców poprzez łóżka jej dwórek, była genialnym posunięciem. Oprócz talentów administracyjnych, a także politycznych potrafiła również „wychować” jedną z lepiej dopełniających się par królewskich, a mianowicie Marię Kazimierę (dwórka królowej) oraz Jana Sobieskiego. W doborze stronników dla swoich mężów miała polityczny szósty zmysł. To za jej sprawą Sobieski otrzymał laskę marszałkowską po Hieronimie Lubomirskim. Pech chciał, że urodziła się kobietą i w Rzeczypospolitej musiała pełnić drugorzędną rolę, ale mimo wszystko pokazała nadzwyczajne umiejętności. Niech najlepiej świadczy o jej kunszcie politycznym to, że po jej śmierci szlachta obawiała się kolejnej królowej, która mieszałaby się w politykę (powodował szlachtą strach przed władzą absolutną) i musiał to zapewnić w paktach konwentach król Michał.

II komentarz:

Do wygrania najnowsza książka Roberta Forysia „Bóg, honor, trucizna” (Wydawnictwo Otwarte 2014).

Spośród elekcyjnych królowych zdecydowanie najbardziej wyrazista była Maria Ludwika de Gonzaga, żona dwóch kolejnych Wazów – Władysłąwa IV i Jana Kazimierza. Zwłaszcza przy drugim mężu popisała się energią i ambicją – samodzielnie dowodziła wojskiem podczas potopu szwedzkiego, zainicjowała śluby lwowskie oddając Koronę Polską w opiekę Najświętszej Marii Pannie; zawarła sojusz z cesarzem przeciw Szwecji; postulowała wzmocnienie władzy króla i senatu, zmianę systemu głosowania w sejmie oraz elekcję vivente rege. Była również mecenasem kultury – prowadziła pierwszy polski salon literacki, a także założyła pierwszą polską gazetę „Merkuriusz Polski”. Spośród wszystkich królowych elekcyjnych w temacie wpływu na los państwa mogła z nią chyba konkurować jedynie Anna Jagiellonka ( która oficjalnie była królem Polski, a więc miała nieco łatwiejszą drogę). Toteż, chociaż idę tu niejako z prądem większości odpowiedzi, mój wybór pada na Marię Ludwikę.

III komentarz:

Eleonora Habsburżanka, żona Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Król był człowiekiem słabym, aby nie powiedzieć głupim i leniwym, jego małżonka inteligentna, wykształcona, rozsądna, pełna łagodności i dobroci. Eleonora taktownie nie mieszała się do polityki, ale służyła małżonkowi radami, a ten miał do niej zaufanie. Doprowadziła do ugody między królem, a opozycją, co wskazuje na to że miała zdolności dyplomatyczne, oraz jak wielkim szacunkiem poddanych była darzona. Wielka szkoda że nie wykorzystała swych wpływów i nie wywierała większego nacisku na króla w kwestiach polityki. Może to kwestia wrodzonej skromności i przekonanie że przede wszystkim ma być wierną małżonką, a może brak większych ambicji i aspiracji. Jestem jednak przekonana że gdyby zaszła taka potrzeba to bez wątpienia byłaby lepszym politykiem i władcą od swojego męża.

Jak zawsze, gratulujemy zwycięzcom i dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w konkursie. Jeżeli chcecie sprawdzić inne odpowiedzi, znajdziecie je tutaj.

Interesuje Cię książka, ale nie udało Ci się jej wygrać? Pamiętaj, że z naszym kodem rabatowym kupisz ją w księgarni Znak.com.pl dużo taniej niż inni. Nie zapominamy również o miłośnikach e-booków, dla których specjalną ofertę ma Woblink.